Buty to jeden z elementów, po którym można poznać czy ktoś faktycznie potrafi zadbać o swój wygląd. Jednak samo pastowanie nie wystarczy. Obuwie wymaga też prawideł, które utrzymają je w dobrym stanie.

 

Prawidła do butów nadal nie są zbyt powszechnym gadżetem w naszym kraju. Mogą się wydawać dość egzotyczne dla osób będących na bakier z klasyczną elegancją, a nawet mężczyźni bardziej świadomi nie zawsze ich używają. W tym tekście i powyższym filmie postaram się wam wyjaśnić czym są prawidła, jak działają i w czym mogą pomóc naszym butom.

Czym są prawidła

Czas-Gentlemanow-prawidla1

Prawidła to wypełnienie do butów, które ma pomóc utrzymać cholewkę do dobrym stanie i oryginalnym kształcie. Kiedy chodzimy w butach, nasze stopy pocą się, a ta wilgoć wchłaniana jest przez skórzane elementy buta. Skóra mięknie i przyjmuje z czasem kształty wymuszone naszym chodem. Po zdjęciu obuwia, schnie ono w takim stanie jak je zostawimy, zatem może utrwalić te zagięcia i wypaczenia, co wpłynie na pogorszenie wyglądu butów.

Tutaj pomogą nam prawidła, które powinniśmy wkładać do butów zaraz po ich zdjęciu z nóg. To wypełnienie ma tu dwie podstawowe role do spełnienia. Po pierwsze napina skórę cholewki, dzięki czemu but schnie przyjmując oryginalny kształt. Po wyschnięciu zachowa go nawet jeśli wyjmiemy wypełnienie. Po drugie prawidła wchłaniają wilgoć i przykre zapachy, dzięki czemu buty schną szybciej.

Zanim przejdziemy do szczegółów, przyjrzymy się przykładowi.

Dawno temu

Może pamiętacie mój stary artykuł o pastowaniu butów pastą Kiwi. Usłyszałem wówczas sporo komplementów pod adresem prezentowanego obuwia, jak i pod adresem otrzymanego efektu. Byłem więc zadowolony z tego materiału. Od tego czasu trochę się jednak zmieniło i dzisiaj byłbym bardziej wymagający. Choć buty wyglądają całkiem nieźle, te załamania i zagięcia na cholewce sprawiają, że wyglądają na całkiem znoszone. A miały tylko 9 miesięcy!

Czas-Gentlemanow-prawidla2

Przed używaniem prawideł

Obecnie do konserwacji butów używam bardziej profesjonalnych środków. Różnicy nie widać tak łatwo, bo to bardziej wpływa na wytrzymałość skory, jej elastyczność i odporność na zmienną pogodę. Dobre środki czyszczące pozwolą mi cieszyć się tymi butami przez kilka lat dłużej. Poza tym zacząłem stosować prawidła i efekt używania ich jest widoczny już na pierwszy rzut oka. Na poniższym zdjęciu widzicie te same buty, tylko rok później, cały czas używając już prawideł.

Czas-Gentlemanow-prawidla2a

Po roku używania prawideł

Efekt

Po roku wypychania moich butów prawidłami znów nabrały swojego kształtu. Nie ma tak wyraźnych fałd. Spękania również wydają się mniejsze. One niestety zawsze będą występowały, bo w tych miejscach but pracuje, ale nie muszą być mocno widoczne.

Jak się zatem okazuje, prawidła nie tylko pomagają w utrzymaniu swojego obuwia w dobrym stanie. Mogą też poprawić wygląd już lekko znoszonych butów. W efekcie moja para derbów po kolejnym roku wyglądała lepiej i na mniej znoszoną, niż wcześniej!

Czas-Gentlemanow-prawidla3

Przed używaniem prawideł

Czas-Gentlemanow-prawidla3a

Po roku używania prawideł

Największą różnicę widać na lewym bucie tuż przy przyszwie.

Czas-Gentlemanow-prawidla4

Przed używaniem prawideł

Czas-Gentlemanow-prawidla4a

Po roku używania prawideł

Czas-Gentlemanow-prawidla5

Przed używaniem prawideł

Czas-Gentlemanow-prawidla5a

Po roku używania prawideł

Żeby nie było wątpliwości: te zdjęcia nie przedstawiają wypchanych butów. W środku nic nie ma. One tak same się układają.

Czas-Gentlemanow-prawidla6

Przed używaniem prawideł

Czas-Gentlemanow-prawidla6a

Po roku używania prawideł

Buty wyglądają ewidentnie lepiej po roku używania prawideł. Prezentują się lepiej nie tylko leżąc na półce, ale też podczas noszenia na nogach. To dzięki temu, że prawidła napinają but we właściwy sposób i nie pozwalają mu się zapadać ani wybrzuszać. Takie zmiany najczęściej dotyczą pracującej części buta tuż za noskiem. Te miejsca łatwo się odkształcają, a prawidła utrzymują je w odpowiednim kształcie.

<<Zobacz też: Jak dbać o męskie ubranie – 12 rad z lat dwudziestych XX w.>>

Czas-Gentlemanow-prawidla9

Drewno – klucz do sukcesu

Żeby prawidła mogły dobrze spełnić swoją rolę, muszą być wykonane z odpowiednich materiałów. Dlatego stosuje się głównie drewno cedrowe, które ma najlepsze właściwości pod względem wchłaniania wilgoci i przykrych zapachów. Zresztą trudno trafić na prawidła wykonane z innych rodzajów drewna.

Z tego względu odradzam stosowanie prawideł z tworzyw sztucznych, które nie będą miały jak wchłaniać wilgoci, a jedynie będą mogły utrzymywać poprawny kształt buta. Mogą natomiast wręcz utrudniać schnięcie skórzanej cholewki.

Prawidła do butów – wykonanie

Klasyczne prawidła składają się z dwóch drewnianych części: pięty i noska. Obie te części połączone są ruchomymi elementami wyposażonymi w sprężynę. To pozwala zginać i ściskać prawidła przy wkładaniu do butów, co bardzo ułatwia tę czynność. Dzięki zamontowanym sprężynom but będzie napięty. Cała czynność jest prosta, lekka i bezpieczna dla obuwia.

Nosek powinien być rozcięty, a wewnątrz łączenia muszą być ukryte sprężyny, które ułatwiają wsunięcie prawidła do buta. Rozprężają się po włożeniu i trzymają cały nosek buta w poprawnym napięciu. Modele bez tego rozcięcia mogą nie wypełniać dobrze buta i w efekcie nie spełniać swojej roli. Prawidła kupuje się w odpowiednich rozmiarach, dlatego nie powinno być potrzeby dostosowywania ich do własnych wymiarów.

Nie polecam też prawideł wykonanych ze stałego noska, długiej sprężyny i kulki, która ma opierać się o piętę buta. Taka kulka prędzej odkształci tę piętkę, a nosek nie będzie dobrze dopasowany do cholewki.

Po włożeniu prawideł do butów nie powinno się czuć wolnej przestrzeni w miejscach gdzie znajdują się drewniane elementy.

Na koniec wypada dodać, że prawidła do butów mają na swoich piętach uchwyty, by łatwo można było je wyciągnąć. Czasem są to kołki, jak poniżej, czasem są to ruchome pierścienie, a niekiedy drewniana pięta jest tak wycięta, że to za nią się chwyta. Nie ma to większego znaczenia.

<<Zobacz też: Jak dobrze wyprasować męską koszulę>>

Tania alternatywa

Prawidła to z pewnością inwestycja na długi czas. Pozwoli cieszyć się swoimi butami zdecydowanie dłużej. Ale jeśli nie jesteś jeszcze przekonany lub nie możesz sobie pozwolić na zakup cedrowych prawideł do każdej pary butów, możesz kupić choć jedną parę i wkładać ją do ostatnio noszonych butów. Później, po wyschnięciu obuwia można je wypełnić papierem. Nawet gazeta pochłonie wilgoć z buta i pomoże nieco utrzymać jego kształt. Niestety dokładne wypełnienie buta papierem i naprężenie cholewki nie będzie możliwe, ale to zawsze więcej niż nic.

Gazetę można też stosować w podróży. Prawidła są bowiem ciężkie i trudno byłoby z nimi podróżować. Jeśli więc nie chcesz wypełniać swoich butów skarpetkami lub majtkami, można do tego użyć właśnie papieru.

<<Zobacz też: Jak spakować walizkę na wyjazd biznesowy>>

Cena drewnianych prawideł w Internecie zaczyna się od ok. 70 zł i wędruje do ponad 300 zł. Polecam jednak poszukiwać dobrych ofert, choćby takich, w których przy zamówieniu kilku par, cena jednostkowa mocno spada. Jak bowiem widzieliście, warto starać się zachować oryginalny wygląd buta.

Ciekawą ofertę prawideł znajdziecie między innymi w tym sklepie:

Natomiast prawidła niemarkowe, ale również w dobrej jakości znajdziecie tutaj:

Doświadczenie

Moje próby z prawidłami szybko doprowadziły mnie do kupowania ich do każdej pary butów, na której mi zależy. Zaczynałem oczywiście od butów formalnych. Później do butów codziennych ze skóry licowej. Obecnie natomiast używam ich również do lekkich butów zamszowych.

Trzymam je zawsze w butach i wkładam je tam zaraz po zdjęciu z nóg. Efekty zdecydowanie przekonują, że warto w nie zainwestować. Jeśli jeszcze się wahacie, zerknijcie na swoje eleganckie buty, które nigdy prawideł nie widziały i porównajcie z poniższym zdjęciem, na którym widać kilkuletnią parę. Myślę, że to najlepsza rekomendacja.

PS W treści zostały umieszczone linki na zasadach komercyjnych. W niektórych wypadkach otrzymam prowizję w razie dokonania zakupu poprzez link zamieszczony w artykule. Dzięki!